CD&V'er Veli Yüksel: "De vraag is of minister Vandeput misleid is of enkel het parlemen

Kamerlid Veli Yüksel pleitte in het verleden al om de verlenging van de huidige F-16's te onderzoeken, of om tweedehands F-16's met minder vlieguren uit Griekenland over te nemen. Yüksel zit in de Kamer voor CD&V en zetelt in die hoedanigheid ook in de commissie landsverdediging. Daar kregen de commissieleden, achter gesloten deuren, een vertrouwelijke nota van Defensie in handen.

Waarover gaat die nota precies?

"Het is een nota uit november 2015, die we nu voor het eerst te zien kregen. Terwijl we in het verleden wel meermaals vroegen of er bestudeerd was of de F-16's langer konden vliegen.

"Ik leer eruit dat een aantal scenario’s voor onze jachtvliegtuigen is bestudeerd, en dat op maar liefst drie plaatsen staat dat 'een technische modernisering van de Belgische F16's kan onder voorbehoud van een haalbaarheidsstudie'. "Er staat dus dat een levensduurverlenging verder bestudeerd moet worden, om de haalbaarheid te kennen. Ik vraag me af of dat ooit gebeurd is."

'Minister Vandeput had wel het rapport in handen dat wij nu te zien hebben gekregen. Hij wist dus dat er drie keer om een haalbaarheidsstudie werd gevraagd'

Wat als die haalbaarheid nooit onderzocht is?

"Dan zal minister Vandeput dat toch eens moeten uitleggen. De audit zal het moeten uitwijzen, maar het lijkt er alvast op dat de piste niet ernstig onderzocht is geweest. Het kabinet van de minister en Defensie zouden communicerende vaten moeten zijn.

"Als Defensie die informatie niet deelt of verkeerde veronderstellingen voorlegt dan wordt de minister misleid over de levensduur van de F-16's. De vraag is of hij misleid is, of enkel het parlement. Minister Vandeput had namelijk wel het rapport in handen dat wij nu te zien hebben gekregen. Hij wist dus dat er drie keer om een haalbaarheidsstudie werd gevraagd."

Ik vermoed dat die haalbaarheidsstudie zou aantonen wat sp.a deze week naar buiten bracht, namelijk dat de F-16's nog zes jaar meekunnen?

"Aan het parlement is altijd verteld dat onze vloot met 8.000 vlieguren zijn limiet bereikt had en dat een vervanging noodzakelijk was. We hebben altijd gewerkt op basis van de veronderstelling dat ze weg moeten, nu blijkt uit een antwoord van Lockheed Martin dat ze een stuk langer mee kunnen.

"Dat is essentieel, want het is een element dat ontbrak in de afweging en in de prognoses. Defensie heeft het altijd op die 8.000 vlieguren gehouden, dus het parlement is met een kluitje in het riet gestuurd."

2.000 vlieguren meer veranderen het spel volledig?

"Dan zit je in een totaal ander scenario en kun je die zes jaar gebruiken om alle opties grondiger te onderzoeken. Want de beslissing zul je nog altijd moeten maken, die mag je niet voor je uit schuiven. Bijvoorbeeld het idee om een Europees toestel te bouwen, kan dan opnieuw op tafel."

Dus u vraagt om de aankoopprocedure stil te leggen, zodat meteen die haalbaarheidsstudie kan gebeuren?

"Nee, over de procedure wil ik me niet uitspreken. De Best And Final Offer-procedure loopt, en dat kan ook consequenties hebben. Er zijn namelijk veel belangen mee gemoeid en nu halsoverkop de procedure staken kan schadeclaims met zich mee brengen. Dat is een beslissing die de regering weloverwogen moet maken."

Dit artikel verscheen in De Morgen op 23 maart 2018.